De ABCD-methode

Voor een pioniersplek met en voor de wijk

Pioniersplekken die werken in sociaaleconomisch zwakke wijken hebben vaak te maken met een veelheid van problematiek. Een gevaar is dat je team dan vooral in de ‘geef-stand’ komt te staan. Wijkbewoners met (grote en kleine) diaconale vragen doen een beroep op het pioniersteam. Uiteindelijk eindigt dit maar al te vaak in een team dat moe, uitgeput en gefrustreerd raakt. Daarmee heb je voortdurend nieuwe en frisse mensen nodig die het stokje overnemen en op hun beurt weer gaan geven. 

Doel

ABCD (Asset-Based Community Development) biedt een wijkaanpak voor sociaaleconomische zwakkere wijken. Er wordt van binnenuit gewerkt aan een in economisch, cultureel en sociaal opzicht leefbare buurt. De methode brengt sociale relaties tot stand en mobiliseert capaciteiten van bewoners, organisaties en instellingen binnen de lokale gemeenschap.

Dat is een heel andere manier van werken. Je schakelt van meet af aan mensen in, ook als je het met je team (soms véél gemakkelijker en sneller) kan doen. Je zet van het begin af aan in op het helpen ontwikkelen van de doelgroep. Daarmee gebruik je de kracht in de wijk zelf. ABCD wil daarbij alle buurtbewoners te betrekken, ongeacht leeftijd of herkomst. De methode richt zich expliciet op het betrekken van groepen buurtbewoners die onderling nog weinig contact hebben en normaal gesproken buitengesloten worden. Dit levert tegelijkertijd een veel duurzamer model op.

Aanpak 

De ABCD-methode kent een opbouw in vijf stappen. De eerste stap is het in kaart brengen van aanwezige capaciteiten en vaardigheden in de wijk (mapping assets) aan de hand van een uitgebreide vragenlijst (Community Asset Check List). Deze inventarisatie richt zich op de capaciteiten van bewoners, de potentie van informele netwerken, de welwillendheid van instituties en de fysieke kwaliteiten in de buurt. 

De tweede stap is het bouwen aan relaties tussen de bronnen in een buurt: het in contact brengen van individuen met anderen, met organisaties en met instituten. 

De derde stap omvat het activeren van een buurt rond economische ontwikkelingen en een communicatienetwerk. 

De vierde stap richt zich op het samenbrengen van de wijk rond een visie en een plan. Een zo representatief mogelijke groep bewoners werkt aan een visie en een plan voor de gemeenschap, gericht op de lange termijn en op het oplossen van concrete problemen. 

De vijfde stap is het op zoek gaan naar steun van buiten. Hier probeert de wijk externe middelen vrij te maken ter ondersteuning van de lokaal aangestuurde ontwikkelingen, in aanvulling op de stevige basis van eigen bronnen. 

Materiaal 

Het zeer uitgebreide materiaal is een bewerkte vertaling van het Amerikaanse handboek: Wijkontwikkeling op eigen kracht (PDF), geschreven door Ben Welling, Hendrika Feijen en Jos van Engelen, in 2000 gepubliceerd door het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) in Den Haag.

Hier vind je een uitgebreide methode omschrijving.

Mogelijke doorvertaling naar de eigen context

Pionierbegeleider en kernthema specialist van het thema ‘netwerk ontwikkelen’ Nico van Splunter kan je helpen om een vertaling te maken naar jullie eigen context. Die is overal weer anders en heeft unieke kansen en mogelijkheden. Nico is ook te bereiken via 06-24121408.