We horen met regelmaat over seksueel misbruik in de sport, in de kinderopvang, in de jeugdzorg en ook in de kerk. Daarom is het van belang te werken aan een beleid om veilig te pionieren. Adviezen om dat te doen kun je hier vinden. Deze blog gaat in op een onderdeel daarvan; het gebruik van VOG’s.
Een Verklaring Omtrent het Gedrag is een verklaring van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Uit de VOG blijkt dat gedrag in het verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie.
Binnen de pioniersplek kunnen weerstanden zijn om VOG’s aan te laten vragen. Waarom moet dit? Dit komt bij ons niet voor, we kennen elkaar allemaal. Het komt over als wantrouwen. Wat kost het wel niet?
Een VOG geeft inderdaad geen garantie dat iemand geen fout gedrag zal vertonen. Iemand kan een strafbaar feit hebben gepleegd waarover geen aangifte is gedaan. Of een strafbaar feit heeft niet tot een veroordeling geleid. Dan krijgt die persoon toch een VOG. Een VOG wordt aan ongeveer 2 op de 1000 personen geweigerd. Dus helemaal voor niets is het ook niet.
Misbruik van gezag en vertrouwen komt ook binnen de kerk voor. Gelukkig niet vaak, maar vaak genoeg om toch alert te zijn. Elk slachtoffer is er één te veel. Als pionierplek weet je dat je met het goed nadenken over veilig pionieren je in elk geval het mogelijke gedaan hebt om misbruik te voorkomen.
Een extra overweging is, dat het simpele feit dat je om een VOG vraagt bij betrokkenen een moment van bewustwording creëert: “Hey, ik ga met kwetsbare mensen werken en daar zijn ze zich op deze plek heel bewust van.”
De generale synode van de Protestantse Kerk besloot in november 2019 dat er een regeling komt die inhoudt dat predikanten en kerkelijk werkers, verbonden aan een gemeente, en ook vrijwilligers/ ambtsdragers die met kwetsbare mensen werken of leidinggevende taken hebben, verplicht zijn een VOG te overleggen.
Zodra deze regeling af is, zal een ingangsdatum worden bekendgemaakt. Het is nu dus nog niet verplicht, maar wel van harte aanbevolen.
Een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) is voor veel vrijwilligers op de pioniersplek gratis aan te vragen via www.gratisvog.nl. Het gaat dan om een VOG voor vrijwilligers die werken met kwetsbare mensen (zoals pastorale vrijwilligers, diaconale vrijwilligers, jeugdwerkvrijwilligers en ouderenbezoekers) of een leidinggevende taak hebben.
Voor de beroepskrachten moet voor de aanvraag een bijdrage worden betaald. Voor vrijwilligers die niet met kwetsbare mensen werken of geen leidinggevende taken hebben is de aanvraag ook niet gratis.
Of je nu gebruik gaat maken van de gratis VOG of niet, in alle gevallen moet je ingeschreven staan bij de Kamer van Koophandel en beschikken over E-herkenning. Dat ligt niet voor de hand voor de meeste pioniersplekken. De eenvoudigste weg is dan om dit samen op te pakken met de lokale kerk verantwoordelijk voor de pioniersplek.
Zie voor meer informatie de pagina over ‘veilige gemeente’, onder veel gestelde vragen.
Lenny van den Brink – Specialist Veilige Kerk en coördinator SMPR, meldpunt seksueel misbruik in de kerk
Voor meer informatie over ‘veilig pionieren’ kun je terecht op www.protestantsekerk.nl/veiligpionieren.
Of neem contact op door te bellen (030 880 1880) of een mail te sturen naar info@protestantsekerk.nl.