Over de grens leren luisteren

Vijf lessen uit het buitenland

Pionieren in Nederland is nog relatief nieuw. Al doende leren we hoe een nieuwe geloofsgemeenschap in een bepaalde context kan ontstaan. Maar er worden al veel langer mensen naar het buitenland uitgezonden om in die context aan de slag te gaan met het vormen van nieuwe vormen van kerk-zijn. Wat kunnen we leren van wat zij daar mee maken? In deze blog delen we vijf lessen die pioniers in het buitenland hebben opgedaan en die bruikbaar zijn in Nederland.

  1. Word één met de cultuur

Verdiep je in de cultuur van de mensen waar je je op richt: lees erover, volg cursussen, leer de taal. En bovenal: doe mee met wat er al is. Je kunt bijvoorbeeld lid worden van de speeltuinvereniging, je als vrijwilligers inzetten in het buurthuis of mee gaan doen bij de bridgeclub. Dan begin je zelf geen activiteiten, maar wordt je deel van wat er al gebeurd.

  1. Blijf luisteren!

Luisteren is niet alleen van belang in de opstartfase van je pioniersplek, als je samen zoekt naar welke richting je opgaat: luisteren blijft belangrijk. Je kunt op verschillende manieren zorgen dat je blijft luisteren:

  • Evalueer je activiteiten samen met deelnemers, bijvoorbeeld in een gesprek of met een korte enquête. En laat zien dat je vervolgens iets doet met wat mensen aan je teruggeven.
  • Houd jezelf op de hoogte van de wijk waar je pioniert, door social media te volgen, evenementen bij te wonen en de lokale krant te lezen.
  • Als laatste: zorg dat je beschikbaar bent om aandacht te geven en te luisteren naar de mensen die je tegenkomt. Een predikant gaf eens aan dat hij bij het boodschappen doen er altijd ervoor zorgde dat hij zo een half uur extra tijd had. Voor het geval hij mensen tegenkwam met wie hij in gesprek raakte. Zorg dat je regelmatig zonder agenda de tijd hebt voor het voeren van gesprekken met mensen.
  1. Stap uit je comfortzone

Mensen die worden uitgezonden naar het buitenland, komen vaak in een cultuur terecht die zo anders is dan de Nederlandse, dat zij wel gedwongen worden uit hun comfortzone te stappen. Maar hoe doe je dat in Nederland, als die verschillen tussen culturen heel wat minder zijn. Een paar suggesties:

  • Laat jezelf uitnodigen bij de doelgroep en wees gast. Als je gast bent, heeft de ander de regie en kom je in zijn of haar cultuur terecht.
  • Doe wat je doet samen met de mensen die je op het oog hebt en durf dingen ook echt uit handen te geven. Het kan anders gaan dan je gewend bent of zelfs eens mis gaan. En dan zien wat er gebeurt.
  • Toon lef: laat zien en geef woorden aan dat je Jezus volgt. Of vraag mensen gewoon eens of ze in God geloven. Misschien wat eng en ongemakkelijk, maar er kunnen zomaar eens hele andere ontmoetingen ontstaan dan anders.
  1. Kijk verder dan de buitenkant

Toon interesse in de ander en verdiep je in wie iemand is. Dat kan tijd kosten, omdat mensen zich misschien niet zo snel laten kennen. En het betekent wellicht dat je met minder mensen contact kunt onderhouden. Vraag naar iemands levensverhaal, bezoek mensen in hun eigen huis, vraag door als je gedrag of standpunten niet begrijpt. En deel je eigen leven: vertel erover, deel je eigen geschiedenis, laat zien wie je familie is.

  1. Doe het samen met de ander

Werk niet voor je doelgroep, maar samen met hen. In je team moet al zichtbaar zijn wat voor soort pioniersplek je wilt zijn. Heb je ook leden in je pioniersteam die horen bij je doelgroep? Het kan zijn dat de mensen met wie je werkt zich niet realiseren dat ze een waardevolle stem hebben, laat hen dan zien en ervaren dat ze dat wel hebben. En mocht ‘de ander’ niet betrokken reken, stel jezelf dan vraag wat je anders zou kunnen doen.

Deze vijf tips komen zijn gebaseerd op brainstorms die gehouden zijn tijdens de workshop ‘Luisteren naar de context in het buitenland’. In deze workshop vertelden twee uitgezonden medewerkers over hun ervaringen met luisteren naar de context. Hun lessen zijn vertaald in vijf aandachtspunten en aangevuld met praktische tips.

Jonna van der Berge – kernthema specialist ‘Luisteren’

Foto: www.shutterstock.com