Ben je met je pioniersplek online gegaan de afgelopen weken? Hoe is dat bevallen? Is online misschien laagdrempeliger dan wat je eerder ook organiseerde. Is het de toekomst voor je pioniersplek, ook als de maatregelen rondom corona soepeler zijn? Of is voor gemeenschapsvorming offline contact echt nodig?
Je ziet overal en op veel verschillende manieren – in de pioniersbeweging en daarbuiten – creativiteit ontstaan in het bedenken van digitale vormen en online activiteiten.
Zin op school in Waalwijk is als pioniersplek begin dit jaar net gestart en heeft daarna niets meer kunnen organiseren. Er is nu een Bijbelproject ontwikkeld met filmpjes, dat ook door een paar andere scholen is opgepikt; dit heeft geleid tot een gezamenlijke online Paasviering in Tilburg, die door 8.000 mensen is gezien. De activiteiten van en via MijnKerk.nl, zoals filmpjes en vieringen, hebben in maart 2,5 keer zoveel bezoekers als anders getrokken.
Pioniersplek-in-wording ZuidRijk in Rotterdam is al een tijdje bezig met activiteiten en bereikt de doelgroep – voornamelijk oudere mensen – nu online (voor zover men toegang heeft tot internet). Je merkt dat een bredere achterban makkelijker online kan meeleven; videoboodschappen bekijken is soms makkelijker dan langskomen bij een viering.
Met een deel van de deelnemers en bezoekers van Zinzoekers in Den Haag wordt het contact intensiever; wel verloopt het minder organisch, niet iedereen komt op online meeting af. De Nacht van de Hoop in Den Haag kreeg dit jaar een online editie. Zoom biedt hiervoor veel mogelijkheden (met interactie, filmpjes gebruiken, scherm delen, tekenen, ed.). Het komt in de huiskamer thuis, dat maakt het sfeervol.
Twintigers Woerden in Woerden houdt online contact via Zoom. De input van blogs is omgewerken tot podcasts en verspreid. Songs of hope bijvoorbeeld heeft er een spotify-afspeellijst bij gekregen. Het aardige is dat via online activiteiten behalve mensen uit Woerden zelf ook deelnemers van all over the world treft, die in het buitenland verblijven.
Bij Boeiend in Rotterdam kun je twee keer per week een virtueel biertje drinken met de buurtpastor via www.onlinebuurtkerk.nl. Met een foto van een cafe op de achtergrond kun je op woensdag- en vrijdagavond binnenwandelen, voor een gesprek via Zoom in de kroeg. Met een pintje erbij en een brandende kaars creëer je zo een ontspannen setting.
Deze tijd biedt allerlei nieuwe mogelijkheden. Je lift mee met anderen, je kijkt wat je van elkaar kunt jatten. Je kijkt met elkaar mee in de huiskamer. Het bereik wordt groter, activiteiten zijn laagdrempeliger. Er komt innovatie op gang, met nieuwe netwerken en nieuwe verbindingen.
Corona-communicatie kent ook knelpunten. Online activiteiten hebben doorgaans een statisch karakter. Je kunt er wel voor zorgen dat je zichtbaar bent als pioniersplek, door het aanbieden van activiteiten. Maar je bent veel aan het zenden en er is geen – of op zijn minst minder – interactie.
Online werken is ook vermoeiend. Je kunt scherm-moe worden, na een dag voor je werk videobellen, dan ‘s avonds ook nog…? Ook de techniek kan een belemmering vormen: technische haperingen, je weg vinden in Zoom, YouTube, streamen en uploaden. Niet iedereen heeft ook toegang tot internet en social media.
Enkele steekwoorden uit het gesprek: zoektocht, doelgroep bereiken (nee, je kunt niet iedereen online bereiken), mond op mond reclame, laagdrempelig (maar dat werkt niet voor iedereen zo), spannend – ook voor de pionier zelf soms, relaties opbouwen (essentieel, maar moeilijker).
Wat biedt deze online wereld nu voor de toekomst? De online activiteiten en de digitale infrastructuur die we nu ontwikkelen, kun je straks door laten gaan. Dat kan een goed verlengstuk vormen op de reguliere activiteiten. Bijvoorbeeld: een gebedsgroep met gemiddeld 7 deelnemers heeft er online 17.
Als je de nieuw ontwikkelde online activiteiten wilt blijven continueren, moet je ervoor zorgen dat je zichtbaar bent en blijft. Een dubbelstrategie pionieren – oldschool offline in combinatie met digitaal en online – vraagt méér, aan inspanning, aan technische mogelijkheden, aan financiën. Dat roept ook de vraag op wat dat van ons vraagt, is dat vol te houden?
Vaak maakt de reguliere agenda in deze digitale tijd (eerst) plaats voor de wezenlijke vragen. Er is meer persoonlijke aandacht, ‘hoe is het nu met je?’ Ook is er meer aandacht voor de essentie van leven en geloven, terug naar de kern, ‘waar gaat het nu echt om?!’
door Jaap van der Giessen